الأبعاد البلاغية لعلاقة التشبيه بالمجاز في السياقات القرآنية و الأدبية (دراسة تحليلية)

•   آرشیو : نسخه پاییز 1404
•   کد پذیرش : 13049
•   موضوع : سایر شاخه ها
• نویسنده/گان : | محمد عزیز فیض
•   زبان : عربی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : این مطالعه به بررسی «ابعاد بلاغی رابطه تشبیه با مجاز در زمینه‌های قرآنی و ادبی» می‌پردازد؛ یک مطالعه تحلیل بلاغی که هدف آن آشکارسازی پیوندهای عمیق بین تشبیه و مجاز به عنوان دو از مهم‌ترین ابزارهای تصویرسازی در زبان عربی است. این پژوهش تمرکز خود را بر نحوه تداخل تشبیه با مجاز، به ویژه استعاره، در ساخت معنای آشکار و فشردگی معنا متمرکز کرده و تحلیل نمونه‌های قرآنی و ادبی متعددی را که هر دو سبک را گرد هم می‌آورند، دربرمی‌گیرد. این مطالعه از روش توصیفی تحلیلی استفاده کرده و نشان داده است که بسیاری از استعاره‌ها در واقع تشبیهات حذف‌ساز هستند و رابطه بین این دو رابطه‌ای تکامل‌یافته و هم‌سو با هم است، همچنین تشبیه را گامی مقدماتی به سوی مجاز می‌دانند. از برجسته‌ترین نتایجی که به آن دست یافته‌اند این است که context یا زمینه نقش محوری در تعیین این دارد که آیا تعبیر تشبیه است یا مجاز، و این تداخل در تعمیق تصویر هنری و افزایش قدرت ایهام متن سهیم است. به پایان رسید پژوهش این است که درک رابطه بین تشبیه و مجاز کلید ذوق‌مندی به بلاغت متون است، به ویژه در قرآن کریم که از این رابطه با شیوه‌ای معجزه‌آمیز استفاده کرده است.
•   لیست منابع : [1] القرآن الكریم.
  [2] ابن حنبل، أحمد بن محمد.(1995م). المسند.ج3. الشرح: أحمد محمد شاكر. القاهرة: دارالحدیث.
  [3] ابن رشیق، أبوالحسن.(1981م). العمدة في محاسن الشعر و آدابه و نقده. ج1. دارالجیل.
  [4] ابن عاشور، محمدطاهر.(1984م). تفسیر التحریر و التنویر. ج18. الدارالتونسیة للنشر.
  [5] ابن عاشور، محمدطاهر.(1984م). تفسیر التحریر و التنویر. ج3. الدارالتونسیة للنشر.
  [6] ابن فارس، أبوالحسن أحمد.(2001م). معجم مقاییس اللغة. ط1. بیروت: دارإحیاء التراث العربي.
  [7] ابن كثیر(1999م). تفسیر القرآن العظیم. ط2. ج7. الریاض: دارالطیبة للنشرو التوزیع.
  [8] ابن منظور.(1999م). لسان العرب.ج1. ط3. بیروت: دارإحیاء التراث العربي للطباعة و النشر و التوزیع.
  [9] ابن منظور.(1999م). لسان العرب.ج7. ط3. بیروت: دارإحیاء التراث العربي للطباعة و النشر و التوزیع.
  [10] الجارم، علي. أمین، مصطفی. (1999م). البلاغة الواضحة. دارالمعارف.
  [11] الجربي، محمد زمان. (2000م). البلاغة التطبیقیة. مالطا: منشورات ELGA.
  [12] الجرجاني، عبدالقاهر بن عبدالرحمان .(2001م). أسرارالبلاغة. تحقیق: عبدالحمید هنداوي. بیروت: دارالكتب العلمیة.
  [13] الحربي، عبدالعزیز بن علي.(2011م). البلاغة المیسَّرة. ط2. بیروت: دار ابن حزم.
  [14] الزمخشري، أبوالقاسم جارالله محمود بن عمر.(2001م). أساس البلاغة. بیروت: دار احیاء التراث العربي
  [15] الزمخشري، أبوالقاسم جارالله محمود بن عمر.(2009م). تفسیر الكشاف. ط3. بیروت: دارالمعرفة.
  [16] سلطاني، محمدعلي .(2008م). المختار. دمشق: دارالعصماء.
  [17] ضناوي، محمدأمین .(1999م). المعجم المیسر في القواعد و البلاغة و الإنشاء والعروض. بیروت: دارالكتب العلمیة.
  [18] الطبري. (2001م). جامع البیان. القاهرة: هجر للطباعة والنشر و التوزیع و الإعلان.
  [19] عتیق، عبدالعزیز .(1985م). علم البیان. بیروت: دارالنهضة العربیة.
  [20] العسكري، أبوهلال. (1971م). كتاب الصناعتین.ط2. تحقیق: علي محمد، البحاوي. القاهرة: دارالفكر العربي.
  [21] الفضلي، عبدالهادي 1999م). تهذیب اللاغة. طهران: كلیة أصول دین.
  [22] فیود، بسیوني عبدالفتاح.(1991م). بلاغة التطبیقیة. القاهرة: مطبعة الحسین الإسلامیة.
  [23] قاسم، محمد أحمد. محي الدین دیب. (2003م). علوم البلاغة. طرابلس: المؤسسة الحدیثة للكتاب.
  [24] القرطبي، أبوعبدالله محمد بن أبي بكر.(2006م). الجامع لأحكام القرآن. ج12. تحقیق: عبدالله بن عبدالمحسن التركي. بیروت: مؤسسة الرسالة للطباعة و النشر.
  [25] القزویني، جلال الدین محمد بن عبدالرحمن. (2003م).الإیضاح في علوم البلاغة. بیروت: دارالكتب العلمیة.
  [26] القزویني، جلال الدین محمد بن عبدالرحمن. (2009م).التلخیص في علوم البلاغة. ط2. التحقیق: عبدالحمید هنداوي. بیروت: دارالكتب العلمیة.
  [27] قطاع المعاهد الأزهریة .(2016م). البلاغة العربیة. القاهرة: لجنة إعداد و تطویر المناهج بالأزهر الشریف.
  [28] القیرواني، ابن رشیق .(1934م). العمدة في محاسن الشعر و آدابه. ج2. طبع: مصر.
  [29] مطلوب، أحمد. حسن، البصیر.(1999م). البلاغة و التطبیق. ط2، العراق: وزارة التعلیم العالي و البحث العلمي.
  [30] ناصف، حفني و آخرون .(2004م). دروس البلاغة. شرح محمد بن صالح العثیمین. الكویت: مكتبة أهل الأثر.
  [31] الهاشمي، السیدأحمد .(1999م). جواهر البلاغة. بیروت: المكتبة العصریة.
•   کلمات کلیدی به فارسی : تشبیه، مجاز، استعاره، زمینه/سِياق متن، بلاغت، قرآن کریم، ادبیات.
•   چکیده مقاله به انگلیسی :
•   کلمات کلیدی به انگلیسی :
•  صفحات : 30-48
•   دانلود فایل ( 510.44 KB )