-
آرشیو :
نسخه پاییز 1403
-
کد پذیرش :
12867
-
موضوع :
سایر شاخه های فقه و حقوق
-
نویسنده/گان :
| حمیدرضا بیطرف
-
زبان :
فارسی
-
نوع مقاله :
پژوهشی
-
چکیده مقاله به فارسی :
آیۀ 34 سورۀ نساء همواره یکی از آیات بحثبرانگیز قرآن از نظر مفسران و منقدین بوده است و بحث تفضّل و قوّام بودن مرد از مباحث مهّم آن به شمار میرود که از زوایای مختلف مورد توجّه قرار گرفته و تحلیل و دیدگاه مفسرّان در این زمینه در طول تاریخ بنا به مناسبات اجتماعی و فرهنگی دچار تغییر و تحولاتی شده است. ما در این مقاله درصدد برآمدیم تا با بررسی ساختاری برای درک و دریافت معنا، سطح زبانی (واژگان و نحو جمله) را مورد توجه قرار داده و علاوه بر آن دامنۀ مطالعه را فراتر برده و ساختار و طرح کلّی آیه را در نظر گرفتیم؛ به این ترتیب که نخست دلایل قوّامیت و فضل مردان را در سطح زبانی بیان کرده و سپس با تکیه بر کلیّت و بافت آیه نشان دادیم این امر چگونه زمینۀ دستیابی به نتایج موردنظر را فراهم نموده است. درنهایت نتیجۀ بررسی سطح زبانی و بافت آیه نمودار آن است که قوّامیت مردان در این آیه در محدودۀ روابط خانوادگی و مربوط به امور مالی است و امتیازی ذاتی برای مردان محسوب نمیشود. علاوه بر این، بررسیها حاکی از انسجام ساختاری این آیه است که قابل تعمیم به دیگر آیات قرآن هم میباشد.
-
لیست منابع :
1) قرآن کریم
2) ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روضالجنان، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی، 1408ق.
3) ابنسنان، عبدالله بن محمد، سرّالفصاحه، تصحیح عبدالمتعال الصعیدی، مصر: مطبعه محمدعلی صبیح، 1953م.
4) ابنهشام انصاری، جمالالدین، مغنی البیب عن کتب الاعاریب، بیروت: مکتبه بنیهاشمی، 1979م.
5) ابنالقیم الجوزیه، شمسالدین، الفوائد المشوق الی علوم القرآن و علم البیان، چ1، مصر: مطبعه السعاده، 1327ش.
6) ابنمنظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 11و 12، بیروت: دارصادر، 1414ق.
7) استاجی، ابراهیم، مددی، غلامحسین، استاجی، اعظم، تسنیمی، علی، وجوه پنهان در لایۀ آوایی
8) هفتپیکر، مجلۀ علمی مطالعات زبانی و بلاغی، شمارۀ 28، صص 316-287، سال 1401ش.
9) آلوسی، سیّد محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، بیروت: دارالکتب العلمیّه، 1415ق.
10) بروسوی، ابراهیم بن مصطفی، تفسیر روح البیان، بیروت: دارالفکر، بیتا.
11) جرجانی، عبدالقادر، دلائل الاعحاز، تصحیح محمود محمدشاکر، قاهره: مکتب الخانجی، 1984م.
12) راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الألفاظ فی غریب القرآن، ج 1، دمشق و بیروت: دارالشامیه و دارالعلم، 1412ق.
13) زمخشری، جارالله بن محمود بن عمر، الکشّاف عن حقایق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل، بیروت: دارالکتاب العربی، 1407ق.
14) ثوری، سفیان، تفسیر القرآن الکریم، بیروت: دارالکتب العلمیّه، 1403ق.
15) دینوری، عبدالله بن محمّد، الواضح فی تفسیر القرآن الکریم، بیروت: دارالکتب العلمیّه، 1424ق.
16) سمرقندی، نصر بن محمّد، تفسیر بحرالعلوم، بیروت: دارالفکر، 1416ق.
17) سیوطی، ابوالفضل جلالالدین عبدالرحمن بن ابیبکر، المفصل، بیروت: بیتا، لا.ت
18) طریحی، فخرالدین، مجمعالبحرین، ج 5 و 6، تهران: کتابفروشی مرتضوی، 1375ش.
19) عبدالمطلب، محمد، البلاغه و الاسلوبیه، مصر: الهیئه المصریه للکتاب، 1984م.
20) فتوحی، محمود، سبکشناسی؛ نظریّهها، رویکردها و روشها. تهران: سخن، 1391ش.
21) فضلالله، سیّد محمدحسین، من وحی القرآن، بیروت: دارالملاک، 1419ق.
22) فیروزآبادی، محمّد بن یعقوب، القاموس المحیط، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1415ق.
23) قبادی، مریم، تحوّل معنایی فضل در آیه 34 سورۀ نساء در تفاسیر منتخب از قرون 2 تا 15، نشریۀ مطالعات تفسیری، شمارۀ 52، صص 250- 227، سال 1401ش.
24) القرطانچی، حازم، منهاج البلغاء و سراج الادباء، تحقیق محمد الحبیبین الخوجه، تونس: دارلکتب الشرقیه، 1966م.
25) مجاهد بن جبر، ابوالحجاج، تفسیر مجاهد، اسلامآباد: مجمع البحوث الاسلامیه، بیتا.
26) محیائی، نجمه، همایونی، سعدالله، طاهری، یوسف، جعفری، نسرین، سبکشناسی سورۀ نساء بر اساس تحلیل زبانی، ادبی و فکری، سال چهارم، شمارۀ 1، پیاپی7، پائیز و زمستان 1399ش.
27) مغنیه، محمدجواد، التفسیرالکاشف، قم: دارالکتاب الاسلامی، 1424ق.
28) نصری، عبدالله، راز متن، چ 1، تهران: آفتاب توسعه، 1381ش.
29) نکونام، جعفر، صفیخانی، فرنگیس، نجفی، محمدجواد، سیر تاریخی آرای مفسّران دربارۀ واژۀ قوّامون، دوفصلنامۀ پژوهشهای تفسیر تطبیقی، ش2، ش پیاپی 8، صص 211-197، سال 1397ش.
30) هاشمی، احمد، جواهرالبلاغه فی المعانی البیان و البدیع، بیروت: دارالکتب العلمیّه، 1998م.
31) هالیدی، مایکل و حسن، رقیه، زبان، بافت و متن، ترجمۀ مجتبی منشیزاده و طاهره ایشانی، چ 1، تهران: علمی، 1393ش.
32) Abdulmuttalib, M. (1984). Rhetoric and Stylistics. Egypt: Egyptian Book Organization.
33) Al-Jawziyyah Ibn al-Qayyim, S. (1327 AH). Interesting benefits to the sciences of the Qur’an and the science of rhetoric. First edition, Egypt: Al-Saadah Press.
34) Al-Qurtanchi, H. (1966). Minhaj al-bulagha wa Siraj al-odaba. The research of Mohammad Al- Habibin Al-Khawjah. Tunisia: Eastern Book Foundation.
35) Al-Razi, Abu al-Futuh Husayn Ibn Ali. (1408 AH). Rawdh al-Jinan. Mashhad: Islamic Research Foundation.
36) Alusi, S. M. (1415 AH). The spirit of meanings in the interpretation of the great Qur’an and the seven repetitions. Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyyah.
37) Ansari Ibn Hisham, J. (1979). Mughni al-Labib an Kutub al-A'arib. Beirut: Bani Hashimi Library.
38) Bursawi, I. M. (n.d.). Interpretation of Ruh al-Bayan. Beirut: Dar al-Fikr.
39) Dinawari, A. M. (1424 AH). The clear interpretation of the Holy Quran. Beirut: Dar al-Kutub al- Ilmiyyah.
40) Estaji, E., Madadi, G., Estaji, A., & Tasnimi, A. (1401 SH). Hidden aspects in the phonetic layer Haft Peykar. Scientific Journal of Linguistic and Rhetorical Studies, 28, 287-316.
41) Fadlullah, S. M. H. (1419 AH). Min Wahy al-Qur'an. Beirut: Dar al-Malak.
42) Fatoohi, M. (1391 SH). Stylistics: theories, approaches, and methods. Tehran: Sokhan.
43) Firuzabadi, M. (1415 AH). Al-Qamus al-Muhit. Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyyah.
44) Halliday, M., & Hasan, R. (1393 SH). Language, context, and text. Translated by Mojtaba Monshizadeh and Tahereh Ishani. Tehran: Elmi.
45) Hashemi, A. (1998). Jawahir al-Balaghah fi al-Ma'ani, al-Bayan, wa al-Badi. Beirut: Dar al- Kutub al-Ilmiyyah.
46) Ibn Sanan, A. (1953). Sirr al-Fasahah. Edited by Al-Saeedi Abdol Motaal. Egypt: Muhammad Ali Sabehh Press.
47) Ibn Manzur, M. (1414 AH). Lisan al-Arab. vol. 11-12, Beirut: Dar Sader.
48) Jurjani, A. (1984). Evidence of miracles. Edited by Mahmood Mohammad Shaker. Cairo: Maktab al-Khanji.
49) Mohayei, N., Homayouni, S., Taheri, Y., & Jafari, N. (1399 SH). Stylistics of Surah An-Nisa based on linguistic, literary, and intellectual analysis. Journal of Linguistic Studies, 4(1), 7.
50) Mojahed Ibn Jabr, A. (n.d.). Tafsir Mujahid. Islamabad: Islamic Research Complex.
51) Mughniyya, M. J. (1424 AH). Al-Tafsir al-Kashif. Qom: Islamic Book House.
52) Nasri, A. (1381 SH). The secret of the text. Tehran: Aftab Tose'e.
53) Nekoonam, J., Safikhani, F., & Najafi, M. J. (1397 SH). The Historical Evolution of Commentators’ Views on the Concept of “Qavvamoon”. Journal of Comparative Exegetical Researches, 2(8), 197-211.
54) Qobadi, M. (1401 SH). The Semantic Transformation of Fazl, Preference, in Verse 34 of Nisa in Some Selected Commentaries from the 2nd to the 15th Centuries. Journal of The Holy Quran And Islamic Texts, 52, 227-250.
55) Ragheb al-Isfahani, H. (1412 AH). Vocabulary in the strange Qur'an. Vol. 1. Damascus/Beirut: Dar al-Shamiyyah & Dar al-Ilm.
56) Samarqandi, N. (1416 AH). Interpretation of Bahr al-Ulum. Beirut: Dar al-Fikr.
57) Suyuti, A. J. (n.d.). Al-Mufassal. Beirut. Bi-Ta.
58) Thawri, S. (1403 AH). Interpretation of the Holy Qur'an. Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyyah.
59) Turayhi, F. (1375 SH). Majma' al-Bahrain. Vol. 5-6. Tehran: Murtazavi Bookstore.
60) Zamakhshari, J. M. (1407 AH). The Revealer of the Mysteries of the Revelation and the Sources of Sayings in the Faces of Interpretation. Beirut: Dar al-Kitab al-Arabi.
-
کلمات کلیدی به فارسی :
تفسیر، سطح زبانی، آیۀ 34 سورۀ نساء، قوّامون، فضل.
-
چکیده مقاله به انگلیسی :
Verse 34 of Surah An-Nisa has always been one of the most controversial verses in the Qur'an by both commentators and critics. The topics of male consistency and superiority have been key subjects addressed from different angles, and the analysis and viewpoint of commentators in this field have undergone changes and transformations throughout history according to social and cultural relations. In this article, we aim to analyze the verse's linguistic structure (words and sentence syntax) to understand its meaning better. In addition to that, we extended the scope of the study and considered the overall structure of the verse, first examining the reasons behind male authority and grace on a linguistic level, and then discussing how the verse's overall context leads to the intended conclusions. Our study shows that male authority in this verse is limited to family relations and financial affairs and does not imply an inherent superiority of men. Additionally, our research demonstrates the structural coherence of this verse, which can be generalized to other verses of the Qur'an.
-
کلمات کلیدی به انگلیسی :
Interpretation, Linguistic level, Surah An-Nisa verse 34, Qavvamoon, Grace.
- صفحات : 35-44
-
دانلود فایل
( 489.40 KB )
