بررسی تطبيقي فقهي و حقوقي ضابطه تعدد و وحدت جنايت و مسئوليت كيفري از نگاه عامه و خاصه

•   آرشیو : نسخه بهار 1403
•   کد پذیرش : 12846
•   موضوع : فقه و حقوق
• نویسنده/گان : | حبیب الله کاشانی، علی واعظ طبسی، سید محسن رزمی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : مروری
•   چکیده مقاله به فارسی : از دیدگاه فقهی، تعدد جرم به معنای مرتکب شدن شخص در دو یا چند جرم در زمان یا مکان مشخص است و عموماً تعداد جرائم و محتوای جرم مورد نظر برای بررسی تعدد جرم مهم است. در تحلیل فقهی، تداخل جنایات عمدی از دیدگاه مسلمانان به شدت محکوم می‌شود؛ زیرا هدف نظام حقوقی اسلامی شکستن جایگاه افراد خلافکار و پاکسازی جامعه از جرایم و بدآهنگی است، و تعدد جرائم به شدت با این هدف در تعارض است. در نتیجه، شخص متهم به ارتکاب چند جنایت در یک زمان مشخص، معمولاً با مجازاتی سخت‌تر از حالت تکرار آن جرم مواجه می‌شود. در تحلیل حقوقی، قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ به شدت بر تداخل جنایات عمدی تأکید داشته و به طور واضح مشخص کرده است که شخصی که در یک زمان و محل مشخص، دو یا چند جنایت را مرتکب شود، با مجازات سخت‌تری مواجه خواهد شد. در نظام حقوقی اسلامی، تعدد جرم به دو نوع تقسیم می‌شود: تعدد جرم برابر و تعدد جرم نامساوی. در تعدد جرم برابر، محکومیت برای هر جرم جداگانه و به صورت مستقل از سایر جرائم اعمال می‌شود، در حالی که در تعدد جرم نامساوی، بر اساس اهمیت، سطح تاثیر و شدت جرایم، ممکن است محکومیت شخص به صورت تجمیعی و در قالب مجموعیت جرائم انجام شود. به طور کلی، تعدد جرم از دیدگاه فقهای عامه و خاصه و حقوقی دارای تأثیرات ویژه‌ای است و در تصمیم‌گیری قضات و سیستم قضایی تاثیرگذار است.
•   لیست منابع : [1] مرادی، حسن. تحقیقی در مورد تحلیل فقهی- حقوقی تداخل جنایات عمدی با تأکید بر قانون مجازات اسلامی 1392. پژوهش حقوق کیفری، سال هفتم، شماره بیست وپنجم(1397).
  [2] الهام، غلامحسین. مبانی فقهی و حقوقی تعدد جرم، تهران: نشر بشری(1372).
  [3] اردبیلی، محمدعلی. حقوق جزای عمومی، جلد دوم، چاپ سیزدهم، تهران: نشر میزان(1393).
  [4] محمدی, حمید. معیار مسئولیت کیفری ناشی از عمل غیر در نظام کیفری ایران و مصر. فصلنامه پژوهش حقوق کیفری, 7(24), 67-95. (1397).
  [5] پوربافرانی، حسن. تعدد و تکرار جرم در حقوق کیفری ایران، نشریه: مدرس علوم انسانی، دوره:9، صفحات :25-46(1384).
  [6] ارخی، عبدالعزیز، بررسی تطبیقی تشدید مجازات از دیدگاه فقه امامیه و حنفیه، راهنما: محمد امین‌فرد، مشاور: مرتضی حاجی‌پور(1392).
  [7] غزالى، الوجيز. في فقه مذهب الامام الشافعي. ج ۲ - ص ۱۸۰ - ۱۸۱ دار المعرفه - بيروت.
  [8] عرب، رحمت االله. بررسي تداخل جنايات در مذاهب اسلامي، راهنما: سيد علي پور منوچهري (1396).
  [9] کربلائی حاجی‌اوغلی، هادی. دادرسی کیفری در تعدد جرم قواعد، ابهامات و راه حل ها، استاد راهنما: غلامحسین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ الهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، (1375).
  [11] گلدوزیان، ایرج. بایستههای حقوق جزای اختصاصی(3-2-1)چاپ سوم، تهران: نشر میزان(1392).
  [10] ملیحی، سیدمصطفی. بررسی تطبیقی ماهیت اراده در حقوق موضوعه و فقه امامیه. استاد راهنما: سیدمحمدصادق موسوی استاد مشاور: غفور خوئینی(1394).
•   کلمات کلیدی به فارسی : مسئوليت كيفري، نظام حقوقی، تعدد جرم، جنایت.
•   چکیده مقاله به انگلیسی : According to jurisprudential beliefs, committing two or more crimes by a person at a particular time or location is known as multiplicity of crimes. Typically, the number and nature of the crimes committed are crucial factors in determining the multiplicity of crimes. The overlapping of intentional crimes is strongly condemned in jurisprudential analysis, considering the objective of the Islamic legal system is to combat criminal acts and misconduct. Hence, a person accused of committing multiple crimes at a given time usually receives a more severe penalty than repeated commission of a single crime. The 2013 Islamic Penal Code highlighted intentional crimes' overlapping, specifying that a person who commits two or more crimes at a specific time and place is subject to a more severe punishment. The Islamic legal system classifies the multiplicity of crimes into two categories: equal and unequal multiplicity of crimes. Inequal multiplicity of crimes impose punishment based on the severity, importance, and level of crimes' impact. In contrast, equal multiplicity of crimes metes out conviction autonomously and separately for each crime without any influence of others. The multiplicity of crimes holds significant effects from the viewpoints of general and specialized jurists and legal experts and has a considerable impact on the decision-making of judges and the judicial system.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Criminal Liability, Legal system, Multiplicity of Crime, Crime.
•  صفحات : 99-110
•   دانلود فایل ( 467.97 KB )