رویکرد فقه اسلامی و نظام حقوقی در خصوص جرم انگاری پولشویی
  •   آرشیو : نسخه زمستان 1403
  •   کد پذیرش : 12871
  •   موضوع : حقوق کیفری
  • نویسنده/گان : | محدثه قوامی پور سرشکه، امیررضا محمودی
  •   زبان : فارسی
  •   نوع مقاله : پژوهشی
  •   چکیده مقاله به فارسی : پولشویی پدیده‌ای مجرمانه و پیچیده است که در آن درآمدهای حاصل از جرایم سازمان یافته مانند قاچاق مواد مخدر، فساد مالی، اختلاس، رشوه و تأمین مالی تروریسم، از طریق فرآیندهایی چند مرحله‌ای وارد چرخه اقتصاد رسمی می‌شوند تا منشأ غیرقانونی آن ها پنهان و جلوه قانونی به خود بگیرند. در این مقاله ابتدا مفهوم، مراحل و روش های متداول پولشویی به تفصیل تشریح می‌گردد. سپس به بررسی مبانی و مستندات فقهی جرم انگاری پولشویی در فقه امامیه پرداخته می‌شود. در این بخش آیات قرآن کریم دال بر حرمت اکل مال به باطل و اکل سحت، روایات معصومین (ع) و قواعد مهم فقهی نظیر قاعده لاضرر، ضمان ید متعاقبه، حفظ نظام و مصالح اجتماعی و قاعده درء الفساد مقدم بر جلب منافع مورد واکاوی قرار می‌گیرند. در ادامه، پیامدها و آثار مخرب گسترده پولشویی بر ابعاد مختلف اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و سیاسی کشور از جمله اختلال در نظام مالی و بانکی، رشد جرایم سازمان یافته و تروریسم، افزایش فساد و بی عدالتی، انحراف سرمایه ها از مسیرهای قانونی و تولیدی به فعالیت های مخرب، فرار مالیاتی و کاهش درآمدهای دولت به تفصیل مورد بحث و تحلیل قرار می‌گیرد. در نهایت با توجه به مستندات فقهی مستحکم، آثار ویرانگر اقتصادی و امنیتی آن و لزوم مبارزه جدی با این پدیده زیانبار، ضرورت جرم انگاری دقیق، تشدید مجازات و برخورد قاطع قانونگذار با پولشویی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران استدلال و نتیجه گیری می‌شود.
  •   لیست منابع : 1) بجنوردی، حسن، مهریزی، مهدی، و درایتی، محمدحسین(1377). القواعد الفقهیة (البجنوردي). نشر الهادی، قم.
    2) بهره مند، حمید، عامری ثانی، امیرکیا، (1398)، چالش ها و راه کارهای جرم یابی پولشویی از طریق ارزهای رمزنگاری شده، فصلنامه کاراگاه، دوره12، شماره46، 55-73.
    3) جوادی، فاطمه، صالحی، سید مهدی، قزیشی، سید مهدی. (1398). واکاوی مبانی فقهی اماره مجرمیت در جرم پول شویی. فقه و مبانی حقوق اسلامی، 52(1)، 29-4.
    4) حیدری، مسعود. (1397). بررسی تطبیقی جرم پولشویی در فقه، حقوق ایران و اسناد بین المللی. پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، 5(3)، 65-99.
    5) حسینی، حسین، آذری متین، افشین، (1394)، پیشگیری از جرم پولشویی در نظام پولی و بانکی، مجله آموزه های حقوق کیفری، 12 (10)، 89-96.
    6) خميني، روح الله،(1387)، تهذيب الاصول، تاليف جعفر السبحاني؛ تحقيق موسسه تنظيم و نشر آثار الامام الخميني.
    7) رهبر، فرهاد، (1382) پولشویی و آثار و پیامد های آن، مجله تحقیقات اقتصادی، دوره 38، شماره 3، 33-55.
    8) طباطبائی، سیدمحمدحسین(1397)، تفسیر المیزان، دفتر انتشارات اسلامی.
    9) سلیمانی، حمید، عبدالهی‌نژاد، عبدالکریم. (1390). بررسی مبانی فقهی جرم پول‌شویی. فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 2(3)، 67-93.
    10) طبرسی، فضل بن حسن(538ق). مجمع البیان فی تفسیر القرآن.
    11) فراتی، مریم، شاملو، باقر، گلدوزیان، ایرج، (1399)، بیت کوین، پولشویی و راه های مقابله با آن، مجله تحقیقات حقوقی، بین الملل، دوره 13، شماره 50، 55-74.
    12) گرجی، ابوالقاسم(1390)، آیات الاحکام، انشارات میزان، تهران.
    13) مطهری خواه، ذبیح. (1395). بررسی فقهی حکم پولشویی از دیدگاه امام خمینی(س). پژوهشنامه متین، 18(70)، 89-111.
    14) مکارم شیرازی، ناصر(1391)، تفسیر نمونه، انتشارات امام علی(ع).
    15) Gediz Oral, B. & Yeşilkaya, Y. (2020). Küresel Tehditler: Karapara Aklama Ve Terörizmin Finansmanıyla Mücadele: Basel AntiPara Aklama (AML) Endeksi, Küreselleşmenin Finansal Ve Reel Yaşama Yansımaları. (Ed. Selim Duramaz). Beta Basım Yayın. İstanbul.
    16) Carlos, J. , Zapata, S. , Willy, W. , Brid, M. , & Garry, S. (2014). Prevention of Money Laundering and of the Financing of Terrorism to Ensure The Integrity of Financial Markets in Latin America and The Caribbean. repositorio. cepal Rew.
    17) Habibzadeh, M. (2016). Legal Strategies of Money Laundering Prevention Emphasizing Financial–Economic Policies, Journal of Social Sciences And Humanities Research, 4(02).
    18) Reuter, P., Halliday, T. & Levi, M. (2019). Anti-Money Laundering: An Inquiry İnto A Disciplinary Transnational Legal Order, UC Irvine Journal of International, Transnational, And Comparative Law, 4(1),1.
    19) Robinson, J. (2006). Kara Para Aklayıcıları Dünyanın En Büyük Üçüncü Ticaretinin İç Yüzü. (Çev. Ayşe Emengen). Arion Yayınevi. İstanbul.
    20) Udofia, A. (2012). Enhancing Anti-Money Laundering and Combating Financing of Terrorism Compliance Programmes by Banks in Nigeria – What Lessons From The European Union?, academia European Union
    21) Teichmann, F. M. J. (2019). Money Laundering and Terrorism Financing through Consulting Companies, Journal of Money Laundering Control, 22(1).
    22) TBB, (2003). Kara Paranın Aklanması Suçu İle Mücadele ve Bankaların Yükümlülükleri. TC Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu ve Türkiye Bankalar Birliği, 235.
  •   کلمات کلیدی به فارسی : پولشویی، جرم انگاری، فقه امامیه، مبانی فقهی، مبانی حقوقی.
  •   چکیده مقاله به انگلیسی : Money laundering is a criminal and complex phenomenon in which proceeds from organized crimes such as drug trafficking, corruption, embezzlement, bribery, and financing of terrorism enter the formal economy cycle through multi-stage processes to hide their illegal origin. and take a legal effect. In this article, the concept, steps and common methods of money laundering are explained in detail. Then, the foundations and jurisprudential documents of the criminalization of money laundering in Imami jurisprudence are examined. In this section, the verses of the Holy Qur'an indicating the sanctity of one's wealth over falsehood and one's health, the traditions of the innocents (PBUH) and important jurisprudence rules such as the rule of harm, the guarantee of consequential damages, the preservation of the system and social interests, and the rule of preventing corruption before seeking benefits are analyzed. they take. In the following, the consequences and widespread destructive effects of money laundering on various economic, security, social and political dimensions of the country, including disruption in the financial and banking system, the growth of organized crime and terrorism, the increase in corruption and injustice, the diversion of funds from legal and productive paths Malicious activities, tax evasion and reduction of government revenues are discussed and analyzed in detail. Finally, according to the solid jurisprudential documents, its destructive economic and security effects and the need to seriously fight against this harmful phenomenon, the necessity of strict criminalization, the strengthening of punishment and the legislator's decisive approach to money laundering in the legal system of the Islamic Republic of Iran are argued and concluded.
  •   کلمات کلیدی به انگلیسی : money laundering, criminalization, Imami jurisprudence, jurisprudential foundations, legal foundations
  •  صفحات : 64-76
  •   دانلود فایل ( 363.60 KB )