-
آرشیو :
نسخه زمستان 1402
-
کد پذیرش :
12858
-
موضوع :
علوم سیاسی
-
نویسنده/گان :
| رضا عابدی گناباد
-
زبان :
فارسی
-
نوع مقاله :
پژوهشی
-
چکیده مقاله به فارسی :
از مهمترین اولویتهاي انقلاب اسلامی ایران، تأمین و تأدیه حقوق ملت؛ به ویژه حقوق سیاسی مردم بود که توسط رژیمهاي سلطنتی که یکی پس از دیگري بر ایران حکومت کرده بودند، تضییع شده است. گرچه مطالبهي حقوق ملت و از جمله ي آن؛ حقوق سیاسی، در دوران مبارزات ملت ایران، وجههي سیاسی داشت؛ اما در عین حال، مستند به این نگاه دینی بود که شریعت اسلام، تأمین و تأدیهي حقوق ملت را واجب شمرده است. پیدایش انقلاب اسلامی ایران، دریچهي جدیدي را در اندیشهي سیاسی معاصر گشود و موجب تحول در حوزه ي علوم سیاسی و علوم اجتماعی گردید؛ زیرا این انقلاب در تعاریف، نظریهپردازي¬ها، ماهیت و دستاوردها، در مقایسه با دیگر انقلابهاي قرن بیستم، متفاوت ارزیابی میشود. تحقیق حاضر، به این مسئله اساسی پرداخته است که حقوق سیاسی ملت؛ با اتکاي بر الگوي اندیشهي ناب اسلامی و مبتنی بر مذهب شیعه چگونه قابل تبیین و تفسیر است و آیا مؤلفههاي حقوق سیاسی ملت، در قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران، منطبق با آموزههاي مزبور مورد توجه قرار گرفته است؟ در عین حال مفهوم حقوق سیاسی ملت و مؤلفههاي آن؛ از منظر آموزه هاي حقوقی و سیاسی در غرب معاصر و گفتمان هاي سیاسی متمایل به آن در داخل کشور، از جهت وجوه تشابه و افتراق با آموزه هاي اسلامی و رویکرد قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران، مورد توجه، نقد و بررسی قرار گرفته است. استخراج، کشف و تبیین موضع شریعت اسلام و قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران در زمینهي حقوق سیاسی مردم، اهداف کلی، بررسی نسبت میان رویکرد قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران، به حقوق سیاسی مردم، با آموزههاي اسلام و به ویژه مذهب تشیع در این زمینه، از جهت اشتراک و یا افتراق با نگاهی بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی خصوصا در بخش¬های مورد اشاره در این بیانیه با عناوین به اوج رسانیدن مشارکت مردمی و مسابقهی خدمترسانی و ارتقاء شگفتآور بینش سیاسی آحاد مردم نیز مورد تحلیل کلی قرار گرفته است.
-
لیست منابع :
1) ترجمهی قرآن کریم.
2) ترجمهی نهج البلاغه.
3) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
4) بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ایران، سید علی خامنه ای، بهمن 1397
5) آغاجري، سیدهاشم (1379)، جمهوری اسلامی و سه گفتمان اقتدارگرا، شریعتگرا و قانونگرا، تهران: روزنامهي عصر ما، شمارههاي 164، 165 و .166
6) آل احمد، جلال (1374)، در خدمت و خیانت روشنفکران، تهران: نشر فردوس.
7) ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه اﷲ (1388)، شرح نهجالبلاغه، (ترجمهي غلامرضا لایقی)، تهران: کتاب نیستان.
8) ارون، ریمون (1367)، مراحل اندیشه در جامعه شناسی، (ترجمه ي باقر پرهام)،تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
9) ازغندي، سید علی رضا (1384)، تحولات سیاسی و اجتماعی ایران، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی، سمت.
10) استون، فردیناند اف (1388)، نهادهای اساسی حقوق ایالات متحده آمریکا، (ترجمهي سید حسین صفایی)، تهران: جنگل.
11) اسد اللهی و طاهري، مسعود و قهرمان (1373)، ولایت فقیه و دموکراسی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
12) اسدسنگابی، کریم (1380)، آزادی، دموکراسی و دشمنان آن ها، تهران: روزنامهي نوروز، 12/9/1380
13) اسلامی و نیازي، احمد و محسن (1389)، مبانی حقوق شهروندی در نهجالبلاغه، تهران: سخنوران.
14) انصاري راد، حسین (1379)، مشروعیت، بدون اراده ی ملت معنا ندارد، تهران: روزنامهي همبستگی.
15) ایلچی، میرزا ابوالحسن خان (1364)، حیرت السفرا یا حیرت نامه، به کوشش محمد حسن مرسل وند، تهران: رسا.
16) باربور، ایان (1369)، علم و دین، (ترجمهي بهاءالدین خرمشاهی)، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
17) بازرگان، عبدالعلی (1378)، شورا و بیعت؛ حاکمیت خدا در حکومت مردم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
18) بشیریه، حسین (1376)، جامعه شناسی سیاسی، تهران: نشر پگاه.
19) تافلر، آلوین (1368)، موج سوم، ترجمهي شهین دخت خوارزمی، تهران: نشر نو.
20) تنگ، آندره (1369)، حقوق ایالات متحده آمریکا، (ترجمهي سید حسین صفایی)، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
21) توحیدي، احمدرضا (1379)، بررسی تطبیقی مفهوم آزادی در تفکر اندیشمندان غرب،
22) جعفري ندوشن، علی اکبر (1385)، بررسی تطبیقی کار ویژه های شورای نگهبان؛ در ایران، فرانسه و آمریکا، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
23) جلایی، محمدرضا (1379)، بررسی روان شناحتی پدیدهی انتخابات در ایران، تهران: ماهنامهي اندیشهي جامعه، اردیبهشت 1379.
24) داوري، رضا 1363 (الف)، دفاع از فلسفه، تهران: انتشارات وزارت ارشاد.
25) رائین، اسماعیل (1347)، فراموشخانه و فراماسونری در ایران، تهران: امیرکبیر.
26) رجایی، فرهنگ (1372)، درآمدی نظری در باب افکار سیاسی و اجتماعی در ایران سده چهاردهم شمسی، تهران: مجله تحقیقات تاریخی، شماره 8.
27) رحمانی، علی (1384)، آلمان؛ منافع ملی و امنیت جمهوری اسلامی، تهران: ابرار معاصر.
28) رحیمی، مصطفی (1357)، قانون اساسی ایران و اصول دموکراسی، تهران: امیرکبیر.
29) رشاد، علی اکبر (1379)، دموکراسی قدسی، تهران: پژوهش گاه فرهنگ و اندیشه.
30) زیبا کلام، صادق (1372)، مقدمهای بر انقلاب اسلامی، تهران: نشر روزنه.
31) سازگارا، محمدمحسن (1380)، جایگاه نهادهای انتصابی در نظام مردم سالار، تهران:
32) صفار، محمد جواد (1387)، آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بعد از اصلاحات، تهران: استادي.
33) صفایی، سید حسین (1386)، مقالاتی درباره حقوق مدنی و حقوق تطبیقی، تهران: میزان.
34) غمامی، سید محمد مهدي (1390)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی
35) مجتهد شبستري، محمد (1379)، حق، تکلیف، حکومت، تهران: نشریهي آبان، شمارههاي 121 و 122.
36) ملک زاده، محمد (1390)، مبانی دینی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
37) واعظی، سید مجتبی (1389)، دادگستری اساسی مطالعه تطبیقی نظامهای حقوقی فرانسه و آمریکا، با نگاهی به حقوق ایران، تهران: جنگل؛ جاودانه.
-
کلمات کلیدی به فارسی :
حقوق سیاسی، اسلام، ملت، قانون اساسی، حکومت، بیانیه گام دوم انقلاب.
-
چکیده مقاله به انگلیسی :
-
کلمات کلیدی به انگلیسی :
- صفحات : 149-167
-
دانلود فایل
( 1.58 MB )