برخورد فقها با سکولاریسم در عصر مشروطه

•   آرشیو : نسخه پاییز 1400 - جلد دوم
•   کد پذیرش : 12756
•   موضوع : سایر شاخه ها
• نویسنده/گان : | محمد حسین گنجی، زهرا بریهی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : نخستین ورود سکولاریسم به ایران به عنوان اندیشه، در زمان مشروطه اتفاق افتاد. انقلاب مشروطه به عنوان نقطه‏ی عطفی در تاریخ سیاسی ایران به شمار می آید. این انقلاب متأثر از رنسانس اروپا و جهان غرب و پیشرفت ها و اندیشه های آن بود؛ از جمله این اندیشه ها، سکولاریسم بود. اندیشه ی سکولاریسم به محض ورود به ایران، در قالب افکاری همچون آزادی خواهی، خواستن عدالت خانه، حاکمیت ملت به جای حاکمیت شاه و... موافقان و نیز مخالفان بسیاری پیدا کرد. از جمله موافقان این اندیشه ها، روحیانیونی مانند آخوند خراسانی، آیت الله سید محمد طباطبایی، سید بهبهانی بودند. هدف ما در این مقاله این است که علاوه بر تشریح معناهای سکولاریسم؛ و گذر بر دلایل پیدایش مشروطه، ادلهی این روحانیون بر اندیشه های آزادیخواهی و مساوات و... که به عنوان آثار تجربیات جدید بشری شمرده می شوند و نمونه هایی از آثار سکولاریسم هستند را بیان بداریم.
•   لیست منابع : آبادیان، حسین، بحران مشروطیت در ایران، چاپ سوم، تهران، انتشارات مؤسسۀ مطالعات و پژوهشهای سیاسی، 1390.
  ابوطالبی، مهدی، از مطلق مشروطه تا مشروطۀ مطلق، مجلۀ آموزه، سال 1383، شمارۀ 5.
  احمدی، منصور، سکولاریسم اسلامی،، چاپ اول، قم، انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی،1387.
  بخشایشی، احمد، «پیدایش سکولاریزم»، کتاب نقد، شمارۀ اول، 1375
  برقعی، محمد، سکولاریزم از نظر تا عمل، تهران، انتشارات قطره،1381.
  بیات، عبدالرسول، فرهنگ واژه ها، مؤسسۀ فرهنگ و اندیشه دینی، چاپ اول ،1381.
  پازارگاد، بهاءالدین، فرهنگ عقاید و مرام‏های سیاسی، نشر اقبال،، بی تا.
  توکلیان، جلال، «اندیشۀ سیاسی شیخ فضل الله نوری»، مجلۀ کیان، سال1374، شمارۀ 27.
  حائری یزدی، مهدی، حکمت و حکومت، نشراینترنتی آزادی، بی تا.
  حائری، عبدالهادی، رویاروئی اندیشه‏ها در انقلاب مشروطیت، همشهری، کتاب سال، شمارۀ اول،1372.
  حقیقت، سیدصادق، سیاست اندیشی در حوزۀ اندیشه و معرفت دینی، چاپ اول، تهران، انتشارات کویر، 1395.
  زرﺷﻨﺎس ﺷﻬﺮﻳﺎر، واژه نامه فرهنگی سیاسی، ﭼﺎپ اول : اول - ﺑﻬﺎر 83
  زرگری نژاد، حسین، رسایل مشروطیت، چاپ اول، تهران، انتشارات مؤسسۀ تحقیقات علوم انسانی، 1387.
  زیباکلام، صادق، سنت و مدرنیته، چاپ چهارم، تهران، انتشارات روزنه،1387، نشرالکترونیکی فیدیبو.
  سردارنیا، خلیل، «چرا انقلاب مشروطه به جامعۀ مدنی قانونمد و پایدار نینجامید؟»، فصلنامۀ سیاسی اقتصادی، سال1389، شمارۀ 2و1.
  سروش، عبدالکریم، سنت و سکولاریسم، انتشارات صراط، تهران، 1384.
  سروش، عبدالکریم، سنت و سکولاریسم، تهران، انتشارات صراط، 1384.
  شجاعی زند، علیرضا، «عرفی شدن در مصاف با عرفی زدایی»، کتاب ماه علوم اجتماعی، سال 1380، شمارۀ 44 ـ 43.
  صفائی ابراهیم، رهبران مشروطه ، انتشارات جاویدان،چاپ سوم، 1363.
  صفائی، ابراهیم، رهبران مشروطه؛ انتشارات جاویدان، چاپ سوم، س 1363.
  عبدالهادی، حائری، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق، چاپ دوم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1364.
  العظمه، عزیز، و المسیری، عبدالوهاب، العلمانیه تحت المجهر،چاپ اول، دمشق، نشر دار الفکر، 2000ه.م، ص 14.
  علوی تبار، علیرضا، «سکولاریسم و دموکراسی»، مجلۀ بازتاب اندیشه، سال1383، شمارۀ 48، ص32.
  فراستخواه، مقصود، سرآغاز نواندیشی معاصردینی و غیر دینی، چاپ سوم، تهران، انتشارات سهامی انتشار، 1377.
  فرهنگ اینترنتی آبادیس: https://abadis.ir/fatofa
  قانون اساسی دوره‏ی مشروطه، نشر الکترونیکی خانۀ کتاب،1394.
  قیصری، «روشنفکران در دوره مشروطه»، روشنفکران ایران در قرن بیستم (از مشروطیت تا پایان سلطنت)، ۳۶.
  کدیور، محسن، سیاست نامه‏ی خراسانی، چاپ دوم، تهران، انتشارات کویر، 1387، .
  کدیور، محسن، فقاهت و سیاست، ماه نامۀ آفتاب، سال چهارم،1383، شمارۀ ۷۲.
  کسروی، احمد، تاریخ مشروطۀ ایران، انتشارات امیرکبیر ،1363،ج اول، 361.
  کسروی، احمد، تاریخ مشروطۀ ایران، چاپ شانزدهم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1363، ج اول.
  نائینی، میرزا حسین، تنبیه الامه و تنزیه المله، با مقدمه و تصحیح روح ا... حسینیان، چاپ دوم، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387.
  وثیق، شیدان، لائیسیته چیست؟، چاپ اول، تهران، نشر اختران، 1384.
  ویلسون براین، ویراستۀ میرچا الیاده، فرهنگ و دین، گروه مترجمان، زیر نظر بهاء الدین خرمشاهی، چاپ اول، تهران، انتشارات طرح نو، تهران، 1374.
  The jurists' approach to secularism in the constitutional era
•   کلمات کلیدی به فارسی : سکولاریسم، تجربیات بشری، مشروطه، عالمان مشروط
•   چکیده مقاله به انگلیسی : The first arrival of secularism in Iran as an idea, during the constitutional period Happened. The Constitutional Revolution as a turning point in political history Iran is considered. This revolution was influenced by the renaissance of Europe and the Western world And it was its progress and ideas; Among these ideas, It was secularism. The idea of secularism as soon as it arrived in Iran, in Forms of ideas such as freedom, seeking justice, sovereignty Instead of the Shah's rule, the nation found many supporters and opponents. Among the proponents of these ideas are clerics such as Akhund Khorasani, Ayatollah The family members of Seyyed Mohammad Tabatabai were Seyyed Behbahani. Our goal in this article is this In addition to explaining the meanings of secularism; And passing on the reasons for its origin Constitutionalism, the arguments of these clerics on the ideas of libertarianism and equality And ... which are considered as works of new human experiences and examples Let us express some of the effects of secularism.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Secularism, Human Experiences, Constitutionalism, Constitutional Scholars
•  صفحات : 84-100
•   دانلود فایل ( 310.11 KB )